Bệnh bạch lỵ ở gà – Nguyên nhân và cách phòng tránh

Bệnh bạch lỵ ở gà là một bệnh truyền nhiễm ở gà con dưới 3 tuần tuổi, gây ra do vi khuẩn Salmonella Pullorum. Đặc trưng là gà ỉa ra phân trắng, bết dính xung quanh hậu môn và có nhiều nốt hoại tử màu trắng xám trên các cơ quan nội tạng. Bệnh rất phổ biến ở khắp nơi và ở cả gà cũng như các loài chim đều mắc. Gà càng lớn thì khả năng kháng bệnh sẽ cao hơn nhưng trở thành vật mang trùng.

Nguyên nhân gây bệnh bạch lỵ ở gà

Bệnh bạch lỵ ở gà do vi khuẩn Salmonella Pullorum gây ra. Có 3 thể kháng nguyên độc lực là như nhau. Gà con bị lạnh và dinh dưỡng kém là hai nguyên nhân chính phụ trợ gây nên phát bệnh. Vi khuẩn sống bên ngoài môi trường hàng tháng, nhưng chúng mẫn cảm với các chất sát trùng.

Lây truyền

Bệnh bạch lỵ ở gà lây truyền theo hai con đường chính: qua trứng (truyền dọc) và qua đường miệng, thức ăn hay nước uống (truyền ngang).

Truyền dọc rất quan trọng do gà bố và mẹ mang trùng. Trứng bệnh, gà bệnh và vật mang trùng sẽ phân tán mầm bệnh đi khắp nơi.

Salmonella Pullorum có thể xâm nhập vào qua vỏ trứng từ bên trong tủ ấp trứng hay ngoài môi trường.

Qua đường miệng, thức ăn, nước uống bị ô nhiễm, mổ rỉa, ăn thịt gà bị nhiễm bệnh, lây truyền qua giày dép, khay trứng, xe cộ, chất độn chuồng, ruồi muỗi, côn trùng, chuột, chim trời hay là do con người…

Triệu chứng bệnh bạch lỵ ở gà

Triệu chứng bệnh bạch lỵ ở gà thể hiện như sau:

• Ỉa ra phân màu trắng (bạch lỵ), dính bết phía hậu môn và tỷ lệ chết rất cao (tới 100%).
• Trứng nhiễm bệnh có tỷ lệ nở rất thấp, phôi bị sát và chết lúc khoảng từ 18-19 ngày tuổi hoặc gà con đã nở ra rất yếu và sẽ chết dần.
• Triệu chứng còn phụ thuộc vào tuổi, sự can thiệp bằng kháng sinh cũng như mức độ nhiễm.
• Vào đến cơ thể, vi khuẩn theo máu tới các phủ tạng gây tổn thương.
• Gà chết bắt đầu từ khoảng 4 ngày tuổi, nhiều nhất là vào ngày thứ 5 và sẽ giảm dần đến ngày thứ 8. 
• Gà bệnh có biểu hiện ủ rũ, giảm hoặc bỏ ăn, hở rốn, túm lại một chỗ.
• Gà chết nếu như không được can thiệp bằng kháng sinh. Có khi vẫn dùng thuốc những tỷ lệ chết vẫn vào khoảng 5-15%.
• Gà khỏi bệnh sẽ bị ảnh hưởng nhiều tới sức lớn và năng suất.
• Gà lớn không có biểu hiện bệnh, nhưng tỷ lệ đẻ và tỉ lệ ấp nở giảm nghiêm trọng.

Bệnh tích 

Gà sẽ chết ngay sau khi được nở ra, bệnh lý không điển hình, chỉ thấy xuất huyết ở gan và phổi.

Gà 4-7 ngày tuổi có nhiều những nốt hoại tử màu trắng nhỏ ở gan, lách, tim, phổi.

Lách sưng, thận sung huyết, lòng đỏ và không tiêu.

Niệu quản chứa đầy urat màu trắng, thành ruột dày và bị viêm phúc mạc.

Cách phòng và trị bệnh bạch lỵ ở gà

• Thường xuyên vệ sinh môi trường chăn nuôi thật sạch sẽ, phun các loại thuốc sát trùng, diệt khuẩn để giết chết những vi khuẩn gây bệnh đang tồn tại bên trong môi trường xung quanh. Cọ rửa, sát trùng máng ăn, máng uống của gà thường xuyên, xử lý phân gà đúng cách để có thể tiêu diệt hết những vi khuẩn gây bệnh tiềm ẩn trong phân.
• Gà con nên cho uống thuốc phòng bạch lỵ khi mà được 3-5 ngày tuổi như là ampicoli 1g/2 lít nước.
• Loại bỏ tất cả những con gà sinh sản mà mắc bạch lỵ để tránh việc ấp trứng của những con gà này sẽ lại nở ra gà con bị bệnh.
• Khi đàn gà có dấu hiệu mắc bệnh cần phải cho uống ngay các loại thuốc sau: ampicoli 1g/ 2 lít nước,noploxacin/ enroflocaxin, men tiêu hóa, bcomplex. Lưu ý là nên cho uống nhanh sau khi mà phát hiện bệnh và hãy cho cả đàn uống vì khả năng lây lan của bệnh rất nhanh.
• Dùng các chế phẩm tiêu diệt vi khuẩn để trộn vào  với vỏ trấu giúp cho phân hủy được các vi khuẩn trong phân.
• Cách ly gà bị bệnh
• Có thể tiêm trực tiếp ampicoli vào những con mà bệnh nặng  nếu quá trình cho uống không có sự thuyên giảm.

– Gà con mới bắt về: Hãy cho uống BIO-TETRA.COLIVIT hoặc BIO-AMCOLI PLUS để phòng bệnh cho gà con từ 3-5 ngày. Trong giai đoạn úm mỗi tuần dùng một đợt kháng sinh khoảng 2 ngày để phòng bệnh.

– Kiểm tra toàn bộ đàn gà giống bằng phản ứng huyết thanh để có thể loại bỏ những con gà mang trùng.

– Nuôi dưỡng gà con cách ly xa với gà lớn.

– Khi thời tiết thay đổi cần phòng bệnh bằng các kháng sinh như BIO-ENRO C hoặc BIO-TYLODOX PLUS hoặc BIO-GENTATRIM. Thỉnh thoảng hãy cung cấp thêm vitamin như BIO-VITAMIN C 10% và BIO-ELECTROLYTES để làm tăng sức đề kháng và phòng ngừa stress cho đàn gà.

– Dùng một trong những kháng sinh đem lại hiệu quả cao như là: BIO-ENROFLOXACIN 10% ORAL hoặc BIO-AMPICOLI MAX.

– Nên cấp thêm sản phẩm BIO-VITA-ELECTROLYTES nhằm tăng cường sức đề kháng và chống mất nước.

Như vậy, trên đây là những biểu hiện và cách khắc phục bệnh bạch lỵ ở gà con. Chúng tôi hy vọng rằng với những kiến thức trên bà con sẽ sớm có thể phát hiện, phòng ngừa và điều trị được tốt cho đàn gà của mình một cách thật khoa học và hiệu quả nhất. Theo dõi daga.me thường xuyên để cập nhật những kiến thức nuôi gà hiệu quả nhé.